η φωνή σου

η στήλη μας

Μετανάστης
Αδέσμευτο περιοδικό στο διαδίκτυο

Εκδίδεται από επιτροπή

metanastis@metanastis.com


Κι εσύ λαέ βασανισμένε πληρώνεις την αδιαφορία σου 
 

ΕΠΕΨ
Επιστολική Ψήφος

Λογοτεχνία της διασποράς  ΕΕΛΣΠΗ

Ελληνική Γλώσσα 

Οργανισμός 
 διεθνοποίησης
 Ελληνικής Γλώσσας
ΟΔΕΓ

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ

Ελληνική Μουσική

Τέχνη & Πολιτισμός

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

ΜΑΥΡΑΚΟΚΚΙΝΑ 

Ποίηση

Ενδιαφέροντες
Κόμβοι

Επιστολές

Αρχείο

 Ελληνικό Θέατρο
Βούπερταλ
Griechisches Theater
Wuppertal

Αλέξανδρος ο Μέγας

Alexander der Grosse

 DIAGORAS

ΔΙΑΓΟΡΑΣ
 ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ
 

 

    Τα γέλια του Δημόκριτου
Του Χρήστου Κηπουρού {*}, 28. Ιουλίου 2004

Η πρόταση που έκανα στην τελευταία εργασία για τον πολύφημο τυρό, δεν περιορίζεται βέβαια στη Θράκη. Εννοείται ότι μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις ανά την Ελλάδα σπηλιές Κύκλωπα. Αυτές τις πρώτες στον κόσμο γαλακτοβιομηχανίες, που περιγράφει ο Όμηρος. Και άμα πάλι δεν υπάρχουν, όπως στη Βοιωτία, τότε μπορούν να βάλουν στις ετικέτες των βιολογικών γαλακτοκομικών, άλλη ιστορική ονομασία προέλευσης. Τα Ησιόδεια τυροκομικά είναι μια από τις ονομασίες αυτές. Σε κάθε περίπτωση θεωρώ ότι μπορούμε να εισαγάγουμε την πλούσια Ελληνική ιστορία στη διατροφή και κυρίως στην Ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά της τελευταίας. Η ιστορική όσο πολιτισμική αυτή υπερδύναμη να μπορέσει κάποτε να ξαναγίνει γαστρονομική. Όπως άλλωστε ήταν. Επόμενα αναπτυξιακή και οικονομική.

Ο καταγόμενος από την σκρα δημιουργός των Έργων και Ημερών, εκτός από ποιητής υπήρξε ως γνωστόν και ποιμένας. Ένας λόγος που ανέφερα τον Ησίοδο είναι επειδή από εκεί κατάγεται ο φίλος μου Ναύαρχος Χρήστος Λυμπέρης ο οποίος σε αντίθεση με αλλοδαπούς όσο ημεδαπούς πρώην κυβερνώντες, απέδειξε ότι εκτός των εθνικών συμβόλων καθώς και των βραχονησίδων, σέβεται απολύτως και τα επί αυτών πρόβατα και κατσίκια. Τα τελευταία αυτά, ίσως και λόγω του συμπατριώτη του επικού. Είναι άλλωστε βέβαιο ότι ο πρώην Αμερικανός πρόεδρος Bill Clinton δεν θα συμπεριλάμβανε στο βιβλίο του τα περί βοσκής στα Ύμια, αν επρόκειτο για τις ιδιαίτερα συμπαθείς στην πατρίδα του γαλοπούλες. Τις κάθε τύπου turkey, γενικώς.

Όπως είναι γνωστό ότι δεν του έγινε νύξη για οτιδήποτε. Επόμενα και περί του ποιμνίου. Κάτι φυσικά που οφείλεται στην καθ ημάς κυβερνητική αμάθεια για την Αμάλθεια. Την ευλογημένη αίγα από την οποία κατά το μύθο έπινε το γάλα του ο Δίας στη βρεφική του ηλικία και για το κέρατο της οποίας φαντάζεται κανείς τι θα έγραφε στο έργο με τίτλο «Αμαλθείης κέρας», ο Δημόκριτος. Σκέφτομαι τι φύλο και φτερό θα έκαμνε το μυστικισμό. Λέω μερικές φορές ότι παρά τη γνωστή του θέση περί θρόνων, μάλλον θα τον είχε και αυτόν κατά νου ο Πλάτωνας όταν έλεγε να κυβερνήσουν οι φιλόσοφοι. Από την άλλη πάλι διερωτώμαι γιατί τότε δεν του διέθεσε έναν ελάχιστο έστω τόπο στα τόσα του βιβλία αναγκάζοντας τον Διογένη Λαέρτιο να πει, «πάντων γαρ σχεδόν των αρχαίων μεμνημένος ο Πλάτων ουδαμού Δημοκρίτου διαμνημονεύει».

Ανάκτηση ιστορικής ονομασίας προέλευσης μπορούσε -έγραφα από παλιά- να γίνει επίσης με τα βιολογικά κρασιά όπως ο Αμβρακιώτης, ο Πεπαρήθιος και ο Μάγνητας οίνος. λλο τώρα αν ο εκ Βόλου καταγόμενος και αυτοαποκαλούμενος «αιρετικός», καθηγητής Μάργαρης, έχει άλλες προτεραιότητες. Ο οποίος μεταξύ των βιολογικών και των μεταλλαγμένων προϊόντων, προτιμά τα δεύτερα. Έπρεπε κανείς να του πει για το βιολογικό ψωμί, που το αφορίζει επειδή βγάζουν κάπνες οι φούρνοι με ξύλα, ότι είναι ελιξίριο ζωής. Καλύτερη απόδειξη τούτου είναι η χρήση του από τον αρχαίο συμπατριώτη μου. Αν και ενενηκοντούτης παρέτεινε τη ζωή του επί ολίγες έστω ημέρες, οσμιζόμενος τα ζεστά και αμετάλλακτα -εννοείται- ψωμιά που του πήγαιναν κάθε πρωί για να μη διακόψει με πένθος την εορτή των θεσμοφορίων.

Επιπλέον αυτοί που είναι αιρετικοί, οφείλουν να γνωρίζουν κάτι περί της ανά τους αιώνες αιρετικότητας. Παραδείγματος χάριν για το κάψιμο στη φωτιά που γνώρισαν τα έργα ενός ακόμη φιλόσοφου συμπατριώτη μου, του Πρωταγόρα, προτού βυθίσουν το πλοίο του στο Ιόνιο και τον πνίξουν. Δεν έκαψαν δηλαδή μόνο τα βιβλία του Δημόκριτου. Οι αυτουργοί σε αμφότερες τις περιπτώσεις είναι οι ίδιοι. Όπως και σε κάθε εποχή. Όπως και σήμερα με την πολύμορφη πολιτική και τηλεοπτική έως έντυπη εκδοχή της διαμέσου του ηλεκτρονικού εκσυγχρονισμού τέλειας καύσης, που δεν έχει ιστορικό προηγούμενο. Το λιγότερο που θα έκαμνε ένα πολιτικό και ηθικό πρόσωπο ήταν να μη γίνει θερμαστής. Να πει όχι ευχαριστώ. Εκτός πια και αν τον εμπνέει ο πολίτης ρακοσυλλέκτης. Αντί της Δημοκρατίας, η σκουπιδοκρατία. Όπως χθες, όπως σήμερα. Στην πολιτική, τη γαστρονομία, τα Μ. Μ. Ε., τη μουσική, τελικά την ίδια τη ζωή. Μόνο που τότε δεν θα είναι ούτε πολιτικό ούτε ηθικό ούτε πρόσωπο.

Ας μην επεκταθώ σε «γαστρονόμους» που άλλοτε μεν ορθά υπερασπίζονται το θησαυρό της Ελληνικής παραδοσιακής κουζίνας άλλοτε διαφημίζουν σκουπίδια της Μακντόναλντ. Θυμίζουν αυτούς που έλεγα. Λένε μερικά σωστά πριν αραδιάζουν πλείστα ανεκδιήγητα. Και όσα περάσουν. Ας μην επεκταθώ σε συγγενείς κατηγορίες. Π.χ. τους ανά την Ελλάδα οινοποιούς βιολογικών κρασιών με ετικέτες ιστορικής ονομασίας προέλευσης πλην όμως γαλλικών ποικιλιών αμπέλου. Ούτε βέβαια σε εκείνους που τυροκομούν ολλανδικό γάλα σκόνη ενώ από την άλλη δημιουργούν ζωτικό χώρο σε νέα εργοστάσια, όπως το πρόσφατο της Νουνού στην Πάτρα.

Η γνώμη μου για την αγροτική, διατροφική και αναπτυξιακή πολιτική των παλιών μου συντρόφων είναι γνωστή. Αυτή και μόνο άλλωστε αρκεί για την ανανέωση του αποχαιρετισμού μου. Είχε τελικά δίκαιο -και στο ζήτημα αυτό- ο εκ του Δήμου κρινόμενος εξ ου και Δημόκριτος, συνώνυμος του Δημοκράτης, όταν έλεγε ότι τον ενδιαφέρει περισσότερο η ερμηνεία ενός προβλήματος ακόμη και από την κατάκτηση του Περσικού θρόνου. Πόσο μάλλον, θα προσέθετα εγώ, από την ανάκτηση της Βουλευτικής έδρας. Με άλλα λόγια η χαρά της δημιουργίας διανοητικών και πολιτικών προϊόντων, δεν έχει υποκατάστατο. Πόσο μάλλον όταν αυτά λένε κάτι, και πόσο ακόμη περισσότερο, όταν των άλλων, δεν λένε. Ή λένε μηδέν.

Όσο τώρα για τη γνώμη που έχω για τους σημερινούς κυβερνώντες, θα μπορούσα να την εκφράσω χαριτολογώντας: Ούτε «Νου Δου» ούτε «Νου Νου». Σκέτο «Νου» χρειάζεται ο τόπος. Το αγροτικό δεν είναι ζήτημα μετονομασίας του λογότυπου ενός αμαρτωλού υπουργείου ούτε ζήτημα κοινωνικού κέντρου. Είναι θέμα επιλογών του διοικητικού κέντρου. Του κουρουπητού που τον ονομάζουν Πολιτεία μπερδεύοντας το κράτος με την ακράτεια. Π.χ. στους Ολυμπιακούς όπου δεν έφτασαν όσα σπασμένα πλήρωσαν και όσα κυρίως πρόκειται να πληρώσουν οι πολίτες της χώρας, αλλά έπρεπε και να καταβληθεί επιπλέον φόρος από τα παράπλευρα όπως καθιερώθηκε να ονομάζονται θύματα. Ο λόγος για τα επιπλέον σπασμένα, αυτή τη φορά τα ποδαράκια των προβάτων και των κατσικιών της ορεινής Ροδόπης από επιθέσεις μεταφερθέντων εκεί αδέσποτων σκυλιών των Ολυμπιακών πόλεων.

Το νέο 1821 ή θα είναι διατροφικό και γαστρονομικό ή δεν θα υπάρξει. Αν π.χ. χρειάζεται κάτι η Θράκη, είναι η «Δου Δου». Η Δημοκρίτεια Διατροφή, συνιστώσα όσο και συνώνυμη με τη «Μου Δου», τη Μεσογειακή Διατροφή. Την πρώτη από τις δυο αυτές επεξεργάζομαι αυτόν τον καιρό. Και αυτό που βρήκα μέχρι στιγμής από την έρευνα στη μακρά ζωή του Θράκα σοφού είναι ότι η ομώνυμη, η Δημοκρίτεια ονομασία προέλευσης νομιμοποιείται να συνοδεύει τα βιολογικά εκείνα προϊόντα της περιοχής που αναφέρονται είτε στα ελάχιστα διασωθέντα του σπαράγματα είτε σε γραπτά άλλων γι αυτόν. Από το ψωμί και το γάλα, έως το μέλι και το έλαιον, και φυσικά τον οίνο της αμπελόεσσας κοινής Θρακικής πατρίδας. Με άλλα λόγια, δίπλα στον Μαρωνείτη και το Βίβλινο να προστεθεί ο Δημοκρίτειος οίνος. Εξυπακούεται ότι οι ποικιλίες αμπέλου και επόμενα οίνου θα είναι τοπικές. Ένας τύπος βιολογικού κρασιού φτάνει για να συμπυκνώσει το Δημοκρίτειο όραμα. Να ονομαστεί Ευεστώ.

Με αφορμή το ότι ο λόγος έφτασε στο Δημοκρίτειο, είναι ευκαιρία να τονιστεί η οφειλή του ομώνυμου Πανεπιστήμιου προς τον ίδιο το Δημόκριτο. Ότι δηλαδή δεν αρκούν τα όποια διεθνή προς τιμή του συνέδρια ούτε η πανεπιστημιακή ονομασία προέλευσης ενός έστω από τα πρώτα στη χώρα ακαδημαϊκά ιδρύματα. Κατά τη γνώμη μου χρειάζεται μια διεθνής, όχι μόνο Ευρωπαϊκή, πανεπιστημιακή σχολή πολιτικής φιλοσοφίας στα βδηρα. Ούτε για σχολή φυσικής μιλώ ούτε μαθηματικών ή και μουσικής ή άλλων επιστήμων τις οποίες διακόνησε ο γνωστός και ως πένταθλος σοφός. Ούτε η σημερινή πρόταση εξυπηρετεί απλά και μόνο ανάγκες της συμβολικής πολιτικής. Να κάνουμε κάτι κάπου για να το κάνουμε. Καταρχήν είναι προϊόν αγάπης προς τη λογική. Γιατί δηλαδή να έχουν όλες οι Ευρωπαϊκές χώρες δεξαμενές σκέψης, όπως τις λένε, και εδώ να έχουμε δεξαμενές απερισκεψίας. Οπαδούς ξένων πολιτικών σχολών με ατέλειωτους καταλόγους από διατελέσαντες καθώς και εκκολαπτόμενους υπουργούς. Προς θεού δεν υιοθετώ καμιά πρόταση παραγωγικής σχολής κρατικών αξιωματούχων. Νομίζω άλλωστε ότι έχει φανεί από τα μέχρι τώρα εκτεθέντα. Ψάχνω να βρω τρόπους συλλογικής εισαγωγής στην πολιτική σκέψη. Χρειάζονταν ακόμη και αν είχαμε πολιτικά κόμματα. Το πρώτο μέλημα που οφείλουν άλλωστε να έχουν αυτά είναι να την επεξεργάζονται. Πόσο μάλλον τώρα που δεν υπάρχουν.

Η ίδρυση αν όχι η επανίδρυση, μετά από δυόμισι περίπου χιλιετίες, της σχολής πολιτικής φιλοσοφίας στον συγκεκριμένο τόπο, έχει πλήθος από ερευνητικά πεδία δόξης λαμπρά. Επίσης εφαρμοσμένα. Στην ουσία όμως, ανεφάρμοστα. Αυτό το κενό πρόκειται να καλύψει. Να επιστρέψει επιστημονικά στην πολιτική σκέψη. Κάτι που απουσιάζει. λλωστε αν δεν υπάρχει στην Ελλάδα πολιτική αυτό οφείλεται στο ότι δεν υπάρχει πολιτική σκέψη. Τέλος, πέραν της τιμής και της οφειλής που έλεγα πιο πάνω, η ίδια πρόταση περιέχει και κάτι άλλο. Φαινομενικά μικρό, ουσιαστικά όμως μεγάλο. Τόσο ηθικά όσο πολιτικά. Μιλώ για την πράξη της αναδρομικής ακύρωσης της ύβρεως του Αβδηριτισμού. Επίσης την αποκατάσταση της ιστορίας την οποία πλείστοι όσοι -ανάμεσά τους πρώην πρωθυπουργοί και υπουργοί- τόσο στο κάποτε κλεινό άστυ όσο και στη Θράκη αναπαράγουν, χωρίς να ξέρουν στην ουσία τι λένε.

Από κοινού με τα προηγούμενα μπορούσαν όσα ειπώθηκαν, μαζί με πολλά άλλα, να προστεθούν στα υφιστάμενα φυσικά κάλλη της παραθαλάσσιας γενέθλιας γης του πιο μεγάλου σοφού που έβγαλε ο πλανήτης. Να προετοιμαστούν τα βδηρα όσο η υπόλοιπη Θράκη να προσελκύσουν φοιτητές και επισκέπτες τουρίστες από τα πέρατα της οικουμένης. Μέχρις εδώ καλά, αν δεν υπήρχε η πραγματικότητα. Φαντάζεται κανείς τι είχε ο ίδιος να πει αν ζούσε σήμερα. Φυσικά και δεν θα έμενε στο ότι είναι πιο καλά για τους ανόητους να κυβερνώνται από το να κυβερνούν. Επειδή διέθετε προσωπική γνώμη περί Μέσης Ανατολής και Αφρικής, ίσως συμπλήρωνε λέγοντας: αλλού ανασταίνουν τη νεκρά θάλασσα, στην πατρίδα μου κάνουν ευθανασία στη θάλασσα όσο στην ξηρά. Όσο για μια άλλη πιθανή φράση του, περί της αθανασίας των ανόητων που επιμένουν να μη θέλουν το καλό τους, ίσως να μην ακούγονταν καθαρά. Αιτία κάτι που έμεινε παροιμιώδες στην ιστορία ενώ παρεξηγήθηκε από πάμπολλους συγχρόνους του, όπως και επιγενόμενους, για τους δικούς τους λόγους. Τα γέλια του Δημόκριτου. Μόνο που αυτή τη φορά θα υπάρχει μια ακόμη αιτία που θα προκαλεί μάλιστα διπλή χαρά. Από τη μια είναι η αναγέννηση της πολιτικής του σχολής. Από την άλλη, το μεγάλο αυτό επιστημονικό, διανοητικό, πολιτικό και κυρίως ηθικό άλμα του Δημοκρίτειου.

____________

Η νέα μελέτη του πρώην Βουλευτή Έβρου αφιερώνεται στο Δήμο Αβδήρων. Έναν Θρακικό ιστορικό τόπο όπου γεννήθηκαν περισσότεροι σοφοί από κάθε άλλη Ελληνίδα πόλη. Ανάμεσά τους και ο μεγαλύτερος που έβγαλε ποτέ ο πλανήτης. Το ίδιο κείμενο αποτελεί εφικτή όσο κυρίως αναγκαία αναπτυξιακή και πολιτική πρόταση. Αν είναι και κάτι άλλο, είναι προϊόν αγάπης προς τη λογική.

Θράκη τέλη Ιουλίου 2004,

Χρήστος Κηπουρός

xkipuros@otenet.gr

 

 

Όταν "κοιμάσαι" άλλος γράφει ιστορία
ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ

 Εμείς το αραχάνθος τα σκορπίδια, οι διάττοντες, επιβήτορες στη ξένη γη, μέσα στο σκοτάδι της μέρας, στ' αχνάρια του Διογένη, με τη βούληση μας, να θεμελιώσουμε την υποδομή του ελληνικού οράματος. Να βρούμε τη χαμένη μας ταυτότητα...!
Μάγειρας

 Όποιος ελέγχει το παρόν,
ελέγχει και το παρελθόν.
 Όποιος ελέγχει το παρελθόν,
"καθορίζει"
το μέλλον
George Orwell

 

Θερμοπύλες
Κ.Καβάφης 1903

Τιμή σ' εκείνους όπου στην ζωή των
Ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες
Ποτέ απ' το χρέος μη κινούντες.
Δίκαιοι κ' ίσιοι σ' όλες των τες πράξεις.
Αλλά με λύπη κιόλας κι ευσπλαχνία.
Γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν
Είναι πτωχοί, πάλ' εις μικρόν γενναίοι,
Πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε.
Πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.
Και περισσότερη τιμή τους πρέπει
Όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
Πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος.
Κ΄ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.
 

 

 

Το κείμενο εκφράζει την άποψη του συγγραφέα
κεντρική σελίδα

 ΑΡΧΕΙΟ

Ούλε τε καί μάλα χαίρε, θεοί δέ τοι όλβια δοίεν
Νά είσαι καλά καί νά χαίρεσαι, οι θεοί δέ νά σού δίδουν ευτυχία. (Οδύσσεια Ω 402.)