η φωνή σου

η στήλη μας

Αλέξανδρος ο Μέγας

Alexander der Grosse

 DIAGORAS

ΔΙΑΓΟΡΑΣ
 ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ
 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ στον κ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗ

 

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Κυρίες και κύριοι καλησπέρα σας. Καλησπέρα σας Παναγιώτατε.

κ.ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Καλησπέρα σας.
ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Ευχαριστούμε για την τιμή που μας κάνετε να μας φιλοξενείτε, αν και πρέπει να εξηγήσουμε που μας φιλοξενείτε.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Φιλοξενούμεθα και εσείς και εγώ εις τον ιερό ναό της Οσίας Παρασκευής της Επιβατινής, εις το Κερμένι της Ανατολικής Θράκης.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Στη Σηλυβρία κοντά.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Κοντά στην πατρίδα του Αγίου Νεκταρίου. Όπου ήρθαμε σήμερα για να λειτουργήσουμε κατόπιν αδείας των αρμοδίων αρχών, την οποία ζητήσαμε προ ημερών, να λειτουργήσουμε διότι σήμερα είναι η μνήμη της Οσίας Παρασκευής της Επιβατινής, της οποίας το λείψανο φυλάσσεται εις το Ιάσιο της Ρουμανίας.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Και είδα τέσσερα-πέντε πούλμαν απ’ την Βόρειο Ελλάδα που ήρθαν από πολλά μέρη.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Απ’ την Ξάνθη και απ’ τις Σάπες. Ήρθαν οι παλαιοί Τυρολοϊτες, διότι εδώ είναι Μητρόπολης Τυρολόου και Σερεντίου και ήρθαν οι απόγονοι εκείνων των ανθρώπων που αναγκάστηκαν στη δεκαετία του ’20 να εκριζωθούν και να επαναστρέξουν.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Δεν σας κρύβω ότι δεν ήρθα ως προσκυνητής. Όχι ότι δεν είμαι προσκυνητής, πάντως δεν ήρθα ως τέτοιος. Ένιωσα μεν την κατάνυξη των στιγμών, αλλά ήρθα ως δημοσιογράφος με μία σειρά από απορίες. Με μία σειρά από απορίες οι οποίες προκύπτουν απ’ την επικαιρότητα.

κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Θα χαρώ να μπορέσω να τις απαντήσω τις απορίες σας.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Απ’ την γήινη δυστυχώς επικαιρότητα. Και θέλω το πρώτο ερώτημα
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Τώρα μας προσγειώνετε.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Δυστυχώς αυτή είναι η δουλειά μου. Αλλά ο οιοσδήποτε νομίζω στη θέση μου Ελλαδίτης, θα σας έθετε το ερώτημα αυτή τη στιγμή παναγιότατε, τι συμβαίνει, γιατί υπάρχει αυτή η ένταση στις σχέσεις μεταξύ μητέρας εκκλησίας, Φαναρίου και αυτοκεφάλου εκκλησίας της Ελλάδος. Τι συμβαίνει; Ποια είναι η διαφορά σας; Τι έχετε να μοιράσετε;

κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Θα σας πω με λίγα λόγια. Βεβαίως ευθύς εξ αρχής πρέπει να εκφράσω την θλίψη μου για τα γινόμενα, για τα τεκταινόμενα, για τα εξελισσόμενα. Δεν θα θέλαμε ποτέ να φτάσουμε σ’ αυτή την κατάσταση την σημερινή, η οποία σκανδαλίζει τον λαό, τους πιστούς μας και θλίβει ασφαλώς και τον μακαριότατο, θλίβει και εμένα.

Τα πράγματα δεν θα είχαν πάρει αυτή την τροπή, εάν ο μακαριότατος Αρχιεπίσκοπος κ. Χριστόδουλος από την πρώτη ημέρα της αναρρήσεώς του εις τον αρχιεπισκοπικό θρόνο των Αθηνών, δεν εξεδήλωνε τάσεις απορροφήσεως των ιερών μητροπόλεων της Βορείου Ελλάδος, οι οποίες είναι ως γνωστός μητροπόλεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου και ενσωματώσεώς των εις την αυτοκέλαφον Εκκλησία της Ελλάδος.

Υπάρχουν πάρα πολλά παραδείγματα που ομιλούν ευγλώττως γι’ αυτή την τάση που έχει αυτά τα πέντε χρόνια.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Είστε πεπεισμένος περί των προθέσεών του δηλαδή.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία. Όχι εγώ, όλοι μας στο Πατριαρχείο και όλοι οι παρακολουθούντες τα εκκλησιαστικά πράγματα, βλέπουν που το πάει όπως λέει ο λαός μας, που το πάει ο Αρχιεπίσκοπος. Περιμέναμε τον πρώτο χρόνο, το δεύτερο χρόνο αρχίσαμε να του στέλνουμε γράμματα, αντιδράσαμε, διότι δεν έχει πρόθεση το Πατριαρχείο να απεμπολήσει τα κανονικά του δικαιώματα.

Και τα γράμματα αυτά έφταναν εις ώτα μη ακούοντος. Οι προκλήσεις και η προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων γεγονότων συνεχίστηκαν, το ποτήρι ξεχείλισε και τώρα με την ευκαιρία της εκδημίας του μακαριστού Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης εις την κηδείαν του οποίου προσέθεσε μίαν ακόμη πρόσκληση ο μακαριότατος, λέγοντας ότι ο αείμνηστος υπήρξε ιεράρχης της αυτοκεφάλου εκκλησίας της Ελλάδος.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Ενώ η Θεσσαλονίκη εξηγώ στους τηλεθεατές ανήκει
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Ανοίξτε το ημερολόγιο της Εκκλησίας της Ελλάδος όπου γίνεται ο διαχωρισμός αυτών των επαρχιών της παλαιάς και της νέας Ελλάδος ή της νοτίου και της βορείου Ελλάδος. Πάντως ο όρος αυτός, κάνω μία παρένθεση για να πω ότι ο όρος των νέων χωρών, επειδή σκανδαλίζει πολλούς, δεν είναι κάτι στο οποίο εμμένουμε και επιμένουμε. Αλλά στα επίσημα κείμενα αναφέρονται ως νέες χώρες.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Είναι όλες αυτές να εξηγήσω που προσετέθησαν εις την Ελλάδα μετά το ’12.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Το αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Ελλάδος, το οποίο λέει ο μακαριότατος και άλλοι συνοδοιπορούντες μετ’ αυτού, κινδυνεύει το αυτοκέφαλο, το αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Ελλάδος φτάνει μέχρι τον Πηνειό. Από εκεί και πάνω είναι κανονικό έδαφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Ουδέποτε εκχωρηθέν εις την δικαιοδοσία της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Ερώτηση τώρα που μπορεί να σκεφτεί ένας απλός άνθρωπος. Και ο παναγιότατος τώρα το θυμήθηκε ότι απ’ τον Πηνειό και πάνω είναι Οικουμενικό Πατριαρχείο;
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Όχι βέβαια τώρα στα καλά καθούμενα, αλλά διότι τώρα άρχισαν οι προκλήσεις που σας είπα και μία προστίθεται εις την άλλη και το ποτήρι άρχισε να ξεχειλίζει. Και εάν δεν θα αντιδρούσαμε όπως δεν αντέδρασαν και εις το παρελθόν μερικοί εκ των πατέρων μας και άφησαν την κατάσταση να εξελίσσεται έτσι όπως εξελίχθη, θα εδημιουργείτο, όπως δυστυχώς έχει δημιουργηθεί η εντύπωσις, ότι αυτή η ανοχή, αυτή η σιωπή του Οικουμενικού Πατριαρχείου είναι αδυναμία ή ότι είναι ηθελημένη εκχώρησης αυτών των Μητροπόλεων, των 35 περίπου Μητροπόλεων εις την Εκκλησία της Ελλάδος. Πράγμα το οποίο δεν έγινε ποτέ και δεν πρόκειται να γίνει.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Ερώτηση. Επί των προκατόχων σας, επειδή αναφερθήκατε, δηλαδή επί του μακαριστού Δημητρίου και επί του μακαριστού Σεραφείμ, τους δύο αντιστοίχως, είχε προκύψει τέτοιο πρόβλημα; Είχε τεθεί θέμα δηλαδή να μη σταλεί ο κατάλογος;

κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Υπάρχει αλληλογραφία μεταξύ των δύο τελευταίων προκαθημένων που αναφέρατε και να έχουμε την ευχή τους, αιωνία των η μνήμη, από την οποία αλληλογραφία σαφώς φαίνεται και δημοσιεύτηκαν αυτά τα γράμματα, ότι ο μακαριστός Σεραφείμ δις και τρις εζήτησε την έγκριση του καταλόγου. Ευλογία και έγκριση.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Αρα μου λέτε δεν ζητάτε κάτι παραπάνω εσείς απ’ ότι ως τώρα έκανε ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ επί Πατριάρχου Δημητρίου.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Δεν ζητήσαμε και δεν ζητούμε τίποτα περισσότερο, παρά τη διατήρηση και τον σεβασμό του status quo. Αυτό το είπα στον μακαριότατο κατά τας αλλεπαλλήλους συναντήσεις μας, ότι θέλουμε να παραμείνει η διοίκηση των μητροπόλεων της Βορείου Ελλάδος εις την αυτοκέφαλον Εκκλησία της Ελλάδος. Θέλουμε να γίνει σεβαστό το status quo, δεν επιδιώκουμε να αλλάξουμε τίποτα και εκείνος υπεσχέθη ότι θα το κάνει αυτό.

Έδειξε ότι ικανοποιείται μ’ αυτή την διαβεβαίωση. Ακόμα και τον περασμένο Μάιο εις την Ορνήλια, αλλά μόλις χωρίζαμε τα ξεχνούσε όλα αυτά και άρχιζε πάλι τις προκλήσεις και τη δημιουργία τετελεσμένων γεγονότων. Οι πράξεις του 28, για να είναι σαφή τα πράγματα, δεν έδωσε τις μητροπόλεις εις την αυτοκέφαλο Εκκλησία της Ελλάδος, όπως έδωσε το Πατριαρχείο τις μητροπόλεις της Επτανήσου το 1866 ή τις μητροπόλεις της Ηπείρου και της Θεσσαλίας το 1882, αλλά τις κράτησε για τον εαυτό του το Πατριαρχείο και θα σας πω γιατί και έδωσε μόνο τη διοίκησή τους επιτροπικώς επί ορισμένους όρους, οι οποίοι άρχισαν απ’ την πρώτη στιγμή να παραβιάζονται κα όταν είδαμε ότι τα πράγματα φτάνουν στο απροχώρητο και αμφισβητείται πλέον απροκαλύπτως η δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου επί των μητροπόλεών του αυτών, το Πατριαρχείο απεφάσισε να αντιδράσει σθεναρώς. Δεν πρόκειται να αποποιηθούμε των δικαιωμάτων μας επί των μητροπόλεων αυτών.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Μία ερώτηση να καταλάβω, δεν τίθεται θέμα δηλαδή συνδιοίκησης των μητροπόλεων αυτών απ’ το Πατριαρχείο.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Συνδιοικούνται απ’ την Εκκλησία της Ελλάδος.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Δεν ζητάτε δηλαδή εσείς κάτι παραπάνω απ’ αυτά που ως τώρα ισχύουν.

κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Αυτό το εδήλωσα σαφώς εις τον μακαριότατο και το ξέρει. Αλλά ίσως το λησμονεί πολύ εύκολα. Δεν ζήτησα να πάρω πίσω τη διοίκηση των μητροπόλεων των νέων χωρών.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Ούτε αυτό μπορεί να εκληφθεί ως μία παρέμβαση εσωτερικά της Εκκλησίας της Ελλάδος καθ’ οιονδήποτε τρόπο.

κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Απεναντίας, αυτά που κάνει ο μακαριότατος και ψάλλει τη φήμη του ως ποιμενάρχου εις τη Θεσσαλονίκη, ενώπιόν μου μάλιστα και αυτό ήταν μεγάλη πρόκληση για μένα, το γεγονός ότι είπε τον Θεσσαλονίκης ιεράρχη της αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος, το γεγονός ότι βάζει να μνημονεύεται το όνομά του εις τας ενθρονίσεις των ιεραρχών της Βορείου Ελλάδος, αυτά όλα είναι εισπηδήσεις και παρεμβάσεις της αυτοκεφάλου δια του Αρχιεπισκόπου εις το κανονικόν έδαφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Να μην αντιστρέφουμε τα πράγματα. Υπάρχει εισπήδησης απ’ τον νότιο Ελλάδα εις την βόρειο Ελλάδα. Σας είπα προηγουμένως, θα σας πω γιατί δεν πρόκειται το Πατριαρχείο να εκχωρήσει τις μητροπόλεις του αυτές εις την αυτοκέφαλο Εκκλησία της Ελλάδος.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Ποτέ μου λέτε.

κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Ποτέ. Το Πατριαρχείο με πρώτη την Εκκλησία της Ελλάδος, έδωσε τμήματα της κανονικής τους δικαιοδοσίας για να γίνουν οι καινούργιες αυτοκέφαλες εκκλησίες. Επαναλαμβάνω, πρώτη η Εκκλησία της Ελλάδος έδωσε το κακό παράδειγμα της αποσκιρτήσεως απ’ την πνευματική και κανονική δικαιοδοσία…
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Μιλάμε για το αυτοκέφαλο του 1838.

κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Του 1833. Έκτοτε μεσολάβησαν τα 17 χρόνια του σχίματος. Το 1850 έδωσε το αυτοκέφαλο επί κανονικής βάσεως το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το παράδειγμα της Εκκλησίας της Ελλάδος το εμιμήθησαν αργότερα όλες οι εκκλησίες των Βαλκανίων. Απογυμνώθηκε το Πατριαρχείο μας από ένα μεγάλο μέρος της δικαιοδοσίας, του κανονικού του εδάφους. Ήρθε η μικρασιατική καταστροφή, τα λάθη τα πλήρωσε πάλι το Πατριαρχείο. Έχασε την ενδοχώρα, τις περισσότερες μητροπόλεις του στην Μικρά Ασία και εδώ στην Ανατολική Θράκη. Αυτή η μητρόπολη που μας φιλοξενεί σήμερα η Τυρολόου και Σερεντίου είναι μία απ’ αυτές. Έδωσε αργότερα τα Επτάνησα όπως σας είπα, έδωσε τις μητροπόλεις Ηπείρου και Θεσσαλίας και δίνει και δίνει και έδωσε το αίμα του. Είπε το Πατριαρχείο κάποια στιγμή πρέπει να σταματήσει αυτό το δώσε-δώσε-δώσε, διότι θα απογυμνωθεί.

Θα σας διαβάσω ένα αποκαλυπτικό γράμμα εμπιστευτικό του Σμύρνης Χριστοστόμου, του Εθνομάρτυρος, προς τον τότε Πατριάρχη Μελέτιο τον Μεταξάκη, το ’22, αφού αναφέρεται σε διάφορα άλλα θέματα λέει "κλείων την εμπιστευτική μου ταύτην επιστολήν ικευτεύω μην τυχόν δι’ αγάπην Θεού προβείτε εις την έκδοσην του τόμου της χειραφετήσεως των επαρχιών Μακεδονίας Ηπείρου και Νήσων διότι ο Οικουμενικός Θρόνος τότε θα αποψιλωθεί τέλεον και θα πέσει εις αφάνεια" Λοιπόν, δεν θέλει να δώσει διότι έδωσε το μείζον τμήμα της κανονικής του δικαιοδοσίας γι’ αυτό έδωσε επιτροπικώς, τότε ήσαν δύσκολα τα πράγματα για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, είπε στην εκκλησία της Ελλάδος, σε παρακαλώ πάρε αυτές τις επαρχίες, διοίκησε τες και η Ελληνική Πολιτεία ήρθε και επικύρωσε και έγινε εγγυητής αυτής της συμφωνίας.

Γ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Επιμένω όμως, μήπως τώρα που τα πράγματα είναι ευκολότερα από τότε που ήταν δύσκολα, το Πατριαρχείο σκέπτεται μέσα του μήπως ήλθε η ώρα σιγά – σιγά να επιστρέψει και διοικητικώς στα της Βορείου Ελλάδος;

κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Δεν το σκεπτόμεθα αλλά όταν προκαλούμεθα καθ’ όν τρόπο προκαλούμεθα, θα αρχίσουμε να το σκεπτόμεθα. Και υπάρχει ένας τέτοιος υπαινιγμός εις το τελευταίο απαντητικό γράμμα μας, του Πατριαρχείου, προς την εκκλησία της Ελλάδος, εις το οποίο λέμε με ομόφωνο απόφαση της Συνόδου ότι εάν τα πράγματα θα αλλάξουν, εάν όπως επιδιώκεται εν Ελλάδι, όπως επιδιώκεται πρέπει να αλλάξει αυτό το καθεστώς της Διοικήσεως των Μητροπόλεων της Βορείου Ελλάδος από την εκκλησία την Αυτοκέφαλον της Ελλάδος, αυτό δεν θα είναι η πλήρης ενσωμάτωσης αλλά θα είναι η επιστροφή εις το καθεστώς το προ του 1928.

Για να σας δώσω μία σαφή εικόνα περί του τίνος πρόκειται, θα επικαλεστώ ένα καινούργιο, πρόσφατο γράμμα του Μητροπολίτου Θηβών και Λεβαδείας, ο οποίος όπως και άλλοι Μητροπολίται, ο Αγιος Ιωαννίνων και άλλοι, ησθάνθησαν την ανάγκη ενώπιον της κρισιμότητος της καταστάσεως να απευθυνθούν εις τους εν Χριστώ Αδελφούς τους, όλους τους Ιεράρχας της εκκλησίας της Ελλάδος και δι’ αυτών εις τα ποίμνια των, εις τον Ελληνικό λαό.

Σ’ αυτό το γράμμα του ο Αγιος Θηβών και Λεβαδείας, αναφέρεται σε μία γνωστή περικοπή, σε μία παραβολή του Ευαγγελίου και λέγει ότι, η παραβολή, ότι ένας γεωργός εφύτευσε αμπελώνα, έκανε τοίχους περιέφραξε τον αμπελώνα, ίδρυσε ένα πύργον και εξέδοτο τον αμπελώνα γεωργοίς για να τον καλλιεργούν.

Και όταν ήρθε η ώρα να πάρει τους καρπούς, τα σταφύλια, να κάνει κρασί, έστειλε τους δούλους του και όταν οι γεωργοί που καλλιεργούσαν τον αμπελώνα είδαν ότι έρχονται οι απεσταλμένοι του αφεντικού, του ιδιοκτήτου, είπαν ότι αυτός θα μας πάρει τα σταφύλια και θα τους σκοτώσω, τους σκότωσαν τους απεσταλμένους του ιδιοκτήτου. Έστειλε περισσοτέρους δούλους και αυτούς τους απέκτειναν και στο τέλος είπε ο ιδιοκτήτης να στείλω την υιόν μου. Εντραπήσονται τον υιόν, τουλάχιστον τον γιο μου που είναι ο γιος του ιδιοκτήτου θα τον ντραπούν και θα δώσουν τους καρπούς. Και όταν τον είδαν από μακριά να έρχεται, οι γεωργοί, είπαν ούτος εστίν ο κληρονόμος δεύτε αποκτείνομεν αυτόν και κατάσχομεν την κληρονομίαν αυτού.

Για να φέρω τα πράγματα, ούτος εστίν ο Πατριάρχης, ο κληρονόμος, ο δικαιούχος των Μητροπόλεων των νέων χωρών. Δεύτε κατασκηκοφαντήσομεν αυτόν, ας πούμε ότι είναι προδότης, ας πούμε ότι είναι όργανο μυστικών υπηρεσιών, ας τον κάνουμε καθ’ οιονδήποτε τρόπο αναξιόπιστον εις τα όμματα του ελληνικού λαού, ώστε ευκολότερον να κατάσχομεν την κληρονομία αυτού.

Ε, λοιπόν αυτό δεν θα το επιτρέψει ποτέ το Πατριαρχείο

Γ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Υπάρχει σχέδιο κατασυκοφάντησης πιστεύετε;
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Δεν τα βλέπετε; Δεν τα ακούτε κάθε μέρα; Στις τηλεοράσεις, όλος ο κόσμος τα βλέπει.
Γ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Τα βλέπω και τα ακούω, ρώτησα αν υπάρχει σχέδιο.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Εγώ πιστεύω, εάν κρίνω από αυτά που βλέπω και ακούω, ότι υπάρχει σχέδιο από εκκλησιαστικοτάτους κύκλους να μειωθεί ο Πατριάρχης, να είναι αναξιόπιστος, να πούμε ότι εάν θα πάρει πίσω την Διοίκηση των νέων χωρών, σημαίνει ότι ο Νομάρχης της Κωνσταντινουπόλεως θα έρθει στις Σέρρες και στην Θεσσαλονίκη. Σας ερωτώ κύριε Πρετεντέρη και δι’ ημών ρωτώ όλους τους τηλεθεατάς. Πότε ο Νομάρχης Κωνσταντινουπόλεως επενέβη στα της Κρήτης, εις τα της Δωδεκανήσου, εις τα του Αγίου Όρους; Τα οποία, όλα αυτά τα μέρη υπάγονται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, πότε ανεμείχθη στα της Αμερικής; Πότε ανεμείχθη ο Νομάρχης Κωνσταντινουπόλεως εις τα εδώ; Πέρυσι εκλέξαμε Μητροπολίτη Ίμβρου και Τενέδου, είναι εδώ σήμερα, πέρυσι εκλέξαμε Μητροπολίτη Πριγκηποννήσων, ούτε μας ρώτησαν ούτε τους ρωτήσαμε ούτε καν αναγγείλαμε εις τον Νομάρχη το αποτέλεσμα της εκλογής.

Είναι δική μας δουλειά. Είναι εσωτερικά, εκκλησιαστικά. Μπορώ να πω ότι εις την Ελλάδα επειδή υπάρχει πολύ Πολιτειοκρατία, είναι πιο πολύ υποδουλωμένη η Εκκλησία της Ελλάδος εις τους νόμους της Πολιτείας παρά εμείς εδώ, οι οποίοι ασκούμε την πνευματική μας Διακονεία ελεύθερα. Οι σχέσεις δε των Εκκλησιών Ελλάδος – Πατριαρχείου, Πατριαρχείου με τις άλλες είναι πνευματικές, δεν πρέπει να πηγαίνουμε στην νομοκρατία.

Αλλά εάν πάμε και εκεί θα σας πω ότι για το Συμβούλιο Επικρατείας και τα λοιπά, τα οποία επικαλείται κατ’ επανάληψη η Εκκλησία της Ελλάδος, τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, η Εκκλησία της Ελλάδος τις δέχεται και τις ασπάζεται όταν την συμφέρουν, όπως στην ερμηνεία του 5ου όρου της Πράξεως, εάν δηλαδή καλύπτει μόνον

Γ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Να πούμε για τις ταυτότητες;
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Δεν μπαίνω στις ταυτότητες, θα σας πω το παράδειγμα των τριών Μητροπολιτών, που ήσαν τιμωρημένοι, ο Νικόδημος, ο Θεολόγος και ο Κωνσταντίνος, την απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας γι’ αυτούς δεν την εδέχθη η Εκκλησία της Ελλάδος.

Η ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος κατ’ επανάληψην ομίλησε με βαρείς χαρακτηρισμούς για την νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. Τώρα επειδή συμφέρει, την επικαλείται. Αλλά για ‘μας το θέμα κύριε Πρετεντέρη

Γ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Είστε αυστηρός απέναντι τους όμως
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Όχι, εγώ λέγω την αλήθεια, διότι υπάρχει μεγάλη παραπληροφόρηση. Υπάρχει πολύ κακοήθεια, είναι βαρύς ο χαρακτηρισμός αλλά θα το πω, υπάρχει κακοήθεια, παραπληροφόρηση, προσπάθεια παραπλανήσεως των αφελών, των καλοπίστων, γι’ αυτό πρέπει τα πράγματα κάποια στιγμή να μπουν στην θέση τους.

Γ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ομιλών προ 3-4 ημερών στην Σύνοδο της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, είπε "θέλουν να με ρίξουν με αφορμή τις νέες χώρες".
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Πάντως όχι εμείς. Δεν ξέρω αν υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να τον ρίξουν, δικοί του, κοντινοί του, ξένοι, πάντως όχι το Οικουμενικό. Αυτό που θέλουμε εμείς ως Οικουμενικό Πατριαρχείο και κατά τα άλλα να μας αφήσουν στην ησυχία μας, τα προβλήματα μας, την οικουμενική μας αποστολή, αυτό που θέλουμε είναι μόνον να γίνεται σεβαστό το status quo στις νέες χώρες. Γενικότερα δε τα δικαιώματα του Οικουμενικού Πατριαρχείου όπου υπάρχουν.
Διότι εμείς θα τα υποστηρίξουμε μέχρι τέλους, μέχρι και της τελευταίας ρανίδος του αίματος μας.

Γ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Παναγιότατε, η ιστορία αυτή της τριβής, μην το πω έντασης μεταξύ Πατριαρχείου και Εκκλησίας της Ελλάδος, δεν είναι τωρινή. Δεν είναι μόνο με αφορμή την Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και τον κατάλογο προς έγκριση ή όχι. Υποψιάζομαι και δεν πέφτω έξω και έχω την αίσθηση ότι τουλάχιστον 3-4 χρόνια τώρα υπάρχει μία συνεχής τριβή, το λέω σωστά;

κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Το λέτε σωστά και είναι, θα το πω έτσι ανοιχτά, από την ημέρα που έγινε Αρχιεπίσκοπος ο Χριστόδουλος. Διότι προηγουμένως δεν είχαμε κανένα πρόβλημα με τον Αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ.Θα σας πω δε τι έλεγε ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, θα σας τα διαβάσω, όταν ήρθε εδώ, στην λεγομένη ειρηνική του επίσκεψη, το ’99. Ακούστε: Είναι φυσικό η Κωνσταντινούπολης να βασιλεύει δι’ αιωνίως εις τας καρδίας των Ορθοδόξων ως σκήνωμα Θεϊκής δόξης πέραν των περιπετειών της ιστορίας συνεχώς μεταλασσομένων. Η Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως το όντι αποτελεί Χριστογέννητον Ιερόν θεσμόν, κατ’ εξοχήν συσταθέντα εκ της πλευράς του Χριστού. Είναι η πλέον εσταυρωμένη εκκλησία εν Χριστώ, διελθούσα κατά τον Απόστολο δια δυσφημίας και ευφημίας δόξης και ατιμίας. Συσταυροθείσα τω Κυρίω της Εκκλησίας εν δυνάμει υπερβαίνει τας στροφάς της εγκοσμίου ιστορίας, τας χθαμαλάς επιβουλάς, τους κινδύνους εν ψευδαδέλφοις – σαν να τα έλεγε για σήμερα – την αγνωμοσύνη των ευεργετηθέντων, τας αδικίας των εθνών, στερώς κρατούσα της ομολογίας, η Κωνσταντινούπολη.

Γ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Αυτά ελέγοντο το ’99.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Το’99,
Γ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Ητο ήδη Αρχιεπίσκοπος
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Πριν από 4 χρόνια, βεβαίως.

Γ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Τι μεσολάβησε.

κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Θα σας πω και κάτι που είναι για τα κείμενα αυτά, αμφισβητούμενα σήμερα. Η ευθύνη πιστότητος και σεβασμού προς αυτά ανετέθη εις την εκκλησιαστική συνείδηση απάντων των ευολογηθέντων και είναι ανεπίτρεπτον να εκφέρονται υποκειμενικαί και ανέριστοι γνώμαι επί ιεροτάτων και τιμιοτάτων εκκλησιαστικών κειμένων και πράξεων, άνευ σοβαρών λόγων. Λοιπόν, αυτή την πράξη που την θεωρεί τιμιοτάτη, ο Μακαριότατος, έρχεται και λέγει ότι δεν ισχύει πλέον εν των συνόλω της, άλλα ξεχάστηκαν, άλλα τροποποιήθηκαν το ΄29 κ.ο.κ., άλλα εδώ και άλλα τώρα, εν τη πράξει. Τώρα εάν ρωτήσετε, θα βγει κάποιος εκ μέρους του Μακαριοτάτου ή και ο ίδιος και θα πει αυτά ισχύουν, όπως και το "μη λιθοβολείτε το Φανάρι" ισχύουν και τώρα και αυτά τα δέχομαι, αλλά.

Γ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Προσθέσανε "Μη λιθοβολείτε το Φανάρι και μην υπονομεύετε την Εκκλησία της Ελλάδος".

κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Πως την υπονομεύουμε; Εμείς αμυνόμεθα αυτή την στιγμή, δεν έχουμε λόγο, η θυγατέρα Εκκλησία της Ελλάδος είναι η πιο προσφιλής για το Οικουμενικό, έχουμε το ίδιο αίμα στο κάτω – κάτω της γραφής. Και παρεξηγήθηκε το Οικουμενικό Πατριαρχείο από τους άλλους Ορθοδόξους, από τους Σλάβους αδελφούς μας, διότι εχρησιμοποίησε μίαν χαριστικήν μεταχείριση προς την εκκλησία της Ελλάδος, όλα αυτά τα χρόνια.

Λοιπόν, γιατί να την υπονομεύσουμε; Γιατί; Έχω λόγους; Δηλαδή αν πάθει τίποτα ο Αρχιεπίσκοπος, θα γίνω εγώ Αρχιεπίσκοπος Αθηνών; Τι έχω; Εγώ προστατεύω τα δίκαια του Θρόνου εν Βορείω Ελλάδι τα οποία σαφώς καταπατούνται. Υπάρχει σχέδιον να αφομοιωθεί και να ενσωματωθεί η Βόρειος Ελλάς εις την Αυτοκέφαλον. Δεν θα το επιτρέψω. Το επαναλαμβάνω και το υπογραμμίζω.

Γ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Εχω διαβάσει και έχω πληροφορηθεί ότι παλαιότερα είχατε προσωπικά καλές σχέσεις, είναι αλήθεια αυτό; Γνωρίζεστε παλαιόθεν.

κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Προσωπικά, έχουμε πολύ καλές σχέσεις, γνωριστήκαμε στην Ρώμη όταν σπούδαζα και διήλθε τότε νεαρός Αρχιμανδρίτης , ίσως Διάκονος, δεν ενθυμούμαι, μαζί με τους νυν Μητροπολίτες Πειραιώς τον γέροντά του και τον νυν Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας τον πνευματικό του αδελφό. Εγώ ήμουν διάκονος και φοιτητής στη Ρώμη. Ήταν περίοδος πεντηκοστής, τους ξενάγησα και έκτοτε είχαμε και έχουμε μία φιλία. Αλλά όταν τα πράγματα τίθενται όχι πλέον επί προσωπικής βάσης, αλλά επί θεσμικής βάσης, όταν εγώ ως Πατριάρχης καλούμαι ενώπιον της ιστορίας να προασπίσω, να προστατεύσω τα δίκαια του θρόνου μου και ο πατέρας μου να ήταν και ο αδελφός μου να ήταν και όχι απλώς ένας φίλος μου όπως ο μακαριότατος, θα συμπεριφερόμουν κατά τον ίδιο τρόπο.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Δεν ισχύει δηλαδή αυτό που λέγεται ότι ο παναγιότατος και ο μακαριότατος είναι δύο ισχυρές προσωπικότητες και οι δύο, είναι δύσκολο να κάνουν ένα βήμα πίσω.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Εκείνος είναι ισχυρή προσωπικότητα. Εγώ δεν ξέρω κατά πόσο είμαι. Θα το πουν άλλοι, δεν θα το πω εγώ.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Εγώ έκανα την ερώτηση.

κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Θα σας πω όμως γι’ αυτό το ένα βήμα πίσω. Εγώ δεν θα το κάνω εφ’ όσον πρόκειται για τα δίκαια του θρόνου. Δεν θα το κάνω.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Η τελευταία εξέλιξη που είχαμε, είναι ότι αυτή η συνάντηση που προτείνατε, η πρόσκληση που απευθύνατε προς τον μακαριότατο να έρθει
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Εκείνος ζήτησε να έρθει. Εγώ είπα ευχαρίστως σας δέχομαι, είστε πάντοτε ευπρόσδεκτος και αυτό ισχύει και αυτή τη στιγμή που ομιλούμε. Μπορεί να έρθει όποτε θέλει να καθίσουμε και να τα πούμε. Όποτε θέλει.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Υπάρχει μια αναβολή απ’ ότι κατάλαβα απ’ την πλευρά του Αρχιεπισκόπου.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Διάβασα στις εφημερίδες ότι επικαλείται λόγους ασφαλείας της σωματικής του ακεραιότητας. Εγώ σας λέγω ότι δεν με πείθει αυτό το πράγμα. Δεν υπάρχει κίνδυνος. Όλοι έρχονται, ο Παπανδρέου, ο Καραμανλής κλπ, γιατί εκείνον θα τον πειράξουν; Και εάν φοβάται ότι θα τον πειράξουν, υπάρχει εδώ το γενικό προξενείο της Ελλάδος.

Μπορεί να ζητήσει απ’ την ελληνική κυβέρνηση ο μακαριότατος να αναθέσει στο προξενείο εδώ ή τα δύο υπουργεία Εξωτερικών απευθείας να λάβουν μέριμνα, αι αρχαί εδώ και θα τον προστατεύσουν. Αλλωστε θα έρθει για μια μέρα, για λίγες ώρες.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Δεν συζητάτε το ενδεχόμενο να συναντηθείτε αλλού.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Εγώ δεν το συζητώ, διότι είμαι στην έδρα μου. Ο μακαριότατος ζήτησε να έρθει να με συναντήσει, δεν είπε στο γράμμα του που και πως. Εγώ λέγω ορίστε, είστε ευπρόσδεκτος και τώρα και στο μέλλον και όποτε θέλει. Και γι’ αυτό το θέμα να έρθει και για να πιούμε καφέ και για να φάμε μαζί όπως τα παλιά καλά χρόνια. Πάντοτε είναι ευπρόσδεκτος. Εγώ δεν βλέπω θέμα ασφαλείας. Δεν βλέπω κίνδυνο. Εγώ κυκλοφορώ μέρα-νύχτα μόνο με τον οδηγό μου. Δεν έχω ούτε ένα σωματοφύλακα. Κυκλοφορώ ελεύθερα. Με προστατεύει ο Θεός. Βγαίνω στο πάρκο, κάνω περίπατο, βγαίνω στην ακρογιαλιά. Γιατί να φοβηθώ;

Αλλά αν εκείνος φοβάται, εάν έχει λόγο, ας ζητήσει από την ελληνική κυβέρνηση να κάνει διάβημα στην τουρκική κυβέρνηση και να πει ότι θα είναι στην Κωνσταντινούπολη από τότε έως τότε και σας παρακαλώ να έχω τρεις-πέντε αστυνομικούς για να τον προστατεύουν.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Η αναβολή της επίσκεψής του τροφοδοτεί την ένταση; Παλαιότερα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο παλαιός Πρόεδρος της Δημοκρατίας έλεγε: "αν είναι να διαφωνήσουμε, καλύτερα να μην συναντηθούμε".
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Εγώ εφόσον δεν πρόκειται να κάνω βήμα πίσω, δεν ξέρω πώς θα συνεννοηθούμε. Πώς θα τα βρούμε. Γιατί εδώ είναι θεσμικά, είναι ιερά πράγματα, είναι ιερά και τιμιότατα κείμενα, όπως τα είπε ο ίδιος. Δεν έχω δικαίωμα να κάνω πίσω. Αλλά εάν γίνει το θαύμα, ας έρθει να τα πούμε. Μπορεί να υπάρχει κάποια εκτόνωση.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Το Αγιον Πνεύμα! Στείλατε όμως πέραν του Αγίου Πνεύματος την επίκληση και μια επιστολή στην ελληνική κυβέρνηση. Τι ακριβώς περιμένετε από την ελληνική πολιτεία;
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Δεν ζητώ παρέμβαση της ελληνικής πολιτείας, αν και τότε που υπεγράφη η πράξη του ’28 ανέλαβε την εγγύηση, όλα αυτά τα γράμματα τα οποία έστειλα όχι μόνο στον Πρωθυπουργό, αλλά και σε διαφόρους Υπουργούς και στον Πρόεδρο της Βουλής και στους αρχηγούς των κομμάτων, είχαν σκοπό την ενημέρωσή των, για το πώς έχουν τα πράγματα από πλευράς Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Διότι υπάρχει η πληροφόρηση από την άλλη πλευρά, υπάρχει η παραπληροφόρηση κάθε μέρα στα media, αλλά πρέπει να υπάρχει και η επίσημη φωνή του Οικουμενικού Πατριαρχείου η οποία διοχετεύθηκε προς την πλευρά της ελληνικής πολιτείας με τα γράμματα τα γνωστά, τα οποία και επέδωσε προς ενημέρωση, ο Αγιος της Περγάμου.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Μου είπατε προηγουμένως: "εγώ Αρχιεπίσκοπος δεν πρόκειται να γίνω". Υπάρχει ενδεχόμενο ο Αρχιεπίσκοπος να θέλει να γίνει Πατριάρχης;
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Το να το θέλει, αν το θέλει, είναι ανθρώπινο. Αλλά πως θα γίνει;

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Δεν βλέπετε δηλαδή ενδεχόμενο σχίσματος;
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Εάν από πλευράς Εκκλησίας Ελλάδος η προσπάθεια υπονομεύσεως, να χρησιμοποιήσω τον όρο του Μακαριοτάτου, υπονομεύσεως του Οικουμενικού Πατριαρχείου και πριονίσματος των ποδιών επάνω στα οποία στηρίζεται ο Οικουμενικός Θρόνος, εάν συνεχιστεί φοβούμαι ότι τα πράγματα μπορεί να φτάσουν και μέχρι σχίσματος, πράγμα το οποίο απεύχομαι με όλη μου την καρδιά. Δεν πρέπει εμείς οι Ελληνες να κόβουμε το κλαδί επάνω στο οποίο καθόμαστε. Θα σας διαβάσω ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από τα Πρακτικά της 4ης Οικουμενικής Συνόδου, μία από τις μεγαλύτερες Οικουμενικές Συνόδους η οποία συνήλθε εδώ στην Χαλκηδόνα, το 451. Είπε ένας από τους Πατέρες και έγινε ομοφώνως αποδεκτόν: Η δόξα του Κωνσταντινουπόλεως, δόξα ημών εστί επειδή και τας μερίμνας ημών αυτός αναδέχεται.

Εάν πλήττουμε τον Οικουμενικό Θρόνο ο οποίος έχει την μέριμνα πασών των Εκκλησιών είναι σαν να κόβουμε το κλαδί επάνω στο οποίο καθόμαστε.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Είπε ο Αρχιεπίσκοπος "προτιμώ τον πόλεμο από μια ατιμωτική ειρήνη". Δηλαδή δεν τον βλέπω και αυτόν διατιθέμενο να κάνει ένα βήμα πίσω.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Εγώ προτιμώ την ειρήνη αλλά εάν προκληθώ εις πόλεμον, η φαρέτρα μου είναι γεμάτη.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Σας ευχαριστώ πολύ Παναγιότατε, δεν το εύχομαι να συμβεί κάτι τέτοιο.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Ούτε εγώ. Ούτε κανείς από τους τηλεθεατάς μας. Δεν έπρεπε τα πράγματα να φτάσουν εδώ από ανθρώπινες φιλοδοξίες, από κακούς Συμβούλους, από προσπάθεια διαγραφής με μία μονοκονδυλιά ενός παρελθόντος δοξασμένου, μαρτυρικού, πονεμένου, ενός παρελθόντος 17 αιώνων. Αυτά δεν σβήνουν από την συνείδηση των πιστών. Δεν ξεριζώνονται τόσο. Εάν ξεριζωθούν, αυτός που θα τα ξεριζώσει θα το πληρώσει.

Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: Ευχαριστώ και εγώ.

Όταν "κοιμάσαι" άλλος γράφει ιστορία
ο μετανάστης

 Εμείς το αραχάνθος τα σκορπίδια, οι διάττοντες, επιβήτορες στη ξένη γη, μέσα στο σκοτάδι της μέρας, στ' αχνάρια του Διογένη, με τη βούληση μας, να θεμελιώσουμε την υποδομή του ελληνικού οράματος. Να βρούμε τη χαμένη μας ταυτότητα...!
Μάγειρας

 Όποιος ελέγχει το παρόν,
ελέγχει και το παρελθόν.
 Όποιος ελέγχει το παρελθόν,
"καθορίζει" το μέλλον
George Orwell

Θερμοπύλες
Κ.Καβάφης 1903

Τιμή σ' εκείνους όπου στην ζωή των
Ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες
Ποτέ απ' το χρέος μη κινούντες.
Δίκαιοι κ' ίσιοι σ' όλες των τες πράξεις.
Αλλά με λύπη κιόλας κι ευσπλαχνία.
Γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν
Είναι πτωχοί, πάλ' εις μικρόν γενναίοι,
Πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε.
Πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.
Και περισσότερη τιμή τους πρέπει
Όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
Πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος.
Κ΄ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.
(θα ξεσκεπαστούνε)
ο σχολιαστής

 ΑΡΧΕΙΟ