Εισαγωγή

Ο απολογισμός του αγώνα ενάντια στα χρυσωρυχεία αποτελεί πλέον μέρος της παιδείας των πολιτών της πόλης αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Μαζί όμως με την αναγνώριση αυτή και τον έπαινο ο οποίος οφείλεται κυρίως στους πρωταγωνιστές -ένας από αυτούς είναι η οικολογική εταιρία Έβρου- οφείλουν και οι ίδιοι κάτι. Πρώτον να μην αφήσουν να ροκανιστεί η συγκεκριμένη αυτή κατάθεση, από κάθε μορφής πληθωρισμό. Δεύτερον, τη συνείδηση και την παιδεία του ότι η σιωπή δεν είναι χρυσός, μπορούν να την επεκτείνουν σε πολλούς άλλους τομείς. Τότε είναι που εκτός της υπεράσπισης του πανέμορφου χερσαίου και θαλάσσιου Θρακικού τοπίου, θα μπορέσει να αρχίσει να αναδεικνύεται ένα πλήθος από πλουτοπαραγωγικές πηγές που για πολλά χρόνια τώρα περιμένουν υπομονετικά να έρθει η ώρα να βγουν έξω να συναντηθούν με όλο αυτό τον κόσμο καθώς και με μια διαφορετική πολιτική οπτική, από τις υφιστάμενες. Η ιστοριοδότηση, η αρχιτεκτονική, και ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να ομορφύνει η πόλη, μέχρι την τοπολογία, τη μητροπολιτικότητα καθώς και τη γεωοικονομία, δεν είναι μόνον όροι, ιδέες, τέχνες ή επιστήμες. Είναι επίσης τέτοιες πηγές, που έλεγα, με πιο μεγάλη, τη Δημοκρατία στη χώρα και επόμενα και την πολιτική. Αυτή για την οποία ο συμπατριώτης Δημόκριτος έλεγε ότι «πρέπει να την διδάσκουμε», θεωρώντας την, πολύ σπουδαία τέχνη. Αυτή με την οποία καταγίνεται και το σημερινό κείμενο.

1. Ιστορία

Έπρεπε να έχει γίνει πολύ νωρίτερα. Όμως και τώρα δεν είναι αργά. Η πρόταση αυτή για τη «μετονομασία» της πόλης, δεν έχει να κάνει με κάποιον ψόγο απέναντι στο όνομα του Αλέξανδρου της γνωστής Βασιλικής οικογένειας των Γκλύξμπουργκ, προς τιμήν του οποίου ονομάστηκε η πόλη, που μέχρι τότε λέγονταν Ντεντέαγατς και για ένα άγνωστης διάρκειας μεταβατικό διάστημα αμέσως μετά από την απελευθέρωση, Νεάπολη.

Αν μη τι άλλο μια τέτοια στάση θα έβριθε αστοχιών. Καταρχήν θα ήταν πολύ κατόπιν εορτής. Επίσης θα ήταν αυστηρή και ίσως και άδικη αφού το ιστορικό αυτό πρόσωπο δεν έδωσε μεγάλες αφορμές. Τόσο κατά τη διαδρομή και την οικογένεια την οποία έκανε, όσο για το ολιγόχρονο πέρασμά του από τα ανάκτορα και κυρίως το τραγικό του τέλος. Το ότι δηλαδή πέθανε σε ηλικία μόλις είκοσι επτά ετών. Οφείλω όμως να αναφερθώ σε δυο τρία σκιερά σημεία. Το ένα είναι γνωστό, τα άλλα όχι και πολύ. Ίσως και καθόλου.

Το πρώτο σημείο αφορά τα γεγονότα του 1912. Την καθυστέρηση προέλασης του Ελληνικού στρατού στη Θεσσαλονίκη. Το αναφέρω αυτό, διότι πέραν από την εξακριβωμένη ιστορικά υπαιτιότητα του αρχιστράτηγου διαδόχου γερμανόφιλου Κωνσταντίνου, υπό τις εντολές του οποίου ο πρίγκιπας γιος του Αλέξανδρος, υπηρετούσε τότε ως διαγγελέας, υπήρχε και η γνωστή διακηρυγμένη πρόθεση του Τούρκου διοικητή της πόλης Ταχσίν Μεσσαρέ, προκειμένου να την παραδώσει στους Έλληνες.

Τέτοια περίπτωση, σαν και του Κωνσταντίνου, δεν έχω ξαναδεί. Ο δυνάστης Τούρκος να είναι φιλέλληνας και ο υποτιθέμενος Έλληνας να είναι γερμανόφιλος και κατά επέκταση και τουρκόφιλος. Το λέω αυτό γιατί η μετά το 1920 συνέχεια και κατάληξη της λεγόμενης μεγάλης ιδέας, είχε μεν ως τέλος τη Μικρασιατική και τη Θρακική καταστροφή, όμως δεν έπαψε ποτέ να αποτελεί και την πιο μεγάλη προβοκάτσια που έγινε στην Ελληνική ιστορία.

Το δεύτερο είναι άγνωστο. Αφορά τη σχέση του Αλέξανδρου με μια Εβραϊκή οικογένεια του Διδυμοτείχου με την οποία περιέργως είχαν κατά καιρούς σχέσεις πολλοί άλλοι. Από το Βασιλιά Φερδινάνδο της επίσης Γερμανόφιλης Βουλγαρίας, που υπέρ της καθυστερούσε εξ αντικειμένου η μνημονευθείσα προέλαση στη Θεσσαλονίκη, μέχρι και το Μουσταφά Κεμάλ Πασά. Ο οποίος ναι μεν ακόμη ήταν αντισυνταγματάρχης του Οθωμανικού στρατού, όμως είχε συμβάλει καθοριστικά στην «ανάκτηση», όπως σημειώνουν όλες ανεξαίρετα οι τουρκικές ιστορικές πηγές στο βιογραφικό του, των δυο ιερών, όπως γράφουν, πόλεων. Του Διδυμοτείχου και της Ανδριανούπολης. Ας μην επεκταθώ.

Υπάρχει όμως και τρίτο. Αν διαβαστεί προσεκτικά το πρωτόκολλο της απελευθέρωσης της Αλεξανδρούπολης που σήμερα βρίσκεται στο εκκλησιαστικό μουσείο της πόλης, παρατηρείται ότι ίσως θα όφειλε να μνημονευτεί ένα ακόμη καθοριστικό ιστορικό γεγονός. Γιατί αν η Δυτική Θράκη προσκυρώθηκε στην Ελλάδα μικρή σχέση έχει με τον «ανάσσοντα» Αλέξανδρο. Γιατί κυρίως υπήρξε προϊόν διπλωματίας. Και γιατί κρίθηκε το Μάρτιο του 1920. Ας κοιμούνται ήσυχα ο Χαρίσιος Βαμβακάς και ο Εμμανουήλ Δουλάς που παρά τον αρνητικότατο συσχετισμό -τέσσερεις στην αρχή και κατόπιν πέντε Έλληνες στα δεκαπέντε μέλη του ανώτατου συμβουλίου της Θράκης- κατάφεραν τελικά να εκλεγεί ο δεύτερος ως πρόεδρός του, προτού ο Βενιζέλος, ο οποίος εξ αρχής αρχιτεκτόνιζε το όλο θέμα, φέρει εις πέρας με επιτυχία. Ναι μεν ο Ελληνικός στρατός προέλασε στις 14 Μαίου του 1920 και μέσα σε μια ημέρα διέσχισε με το τραίνο ολόκληρη τη Δυτική Θράκη και έφθασε την επόμενη στο Πύθιο και το Καραγάτς, όμως η Κομοτηνή είχε γιορτάσει τρόπον τινα, στις 25 Μαρτίου, όπως σημειώνεται στην επιστολογραφία του Χαρισίου Βαμβακά.

Σήμερα άλλη ημέρα γιορτάζουν Αλεξανδρούπολη και Κομοτηνή, άλλη ημέρα το Διδυμότειχο. Ας μην επεκταθώ στα της Ξάνθης που αυτή γιορτάζει την απελευθέρωσή της, τον Οκτώβριο. Λες και είναι κάτι ξέχωρο από την υπόλοιπη Δυτική Θράκη. Η επισήμανση αυτή ουδόλως μειώνει την αξία του γεγονότος που αποτελεί η είσοδος του στρατού στην πόλη στις 4 Οκτωβρίου του 1919 εφόσον πολίτες της Ξάνθης συνέχισαν να συμμετέχουν και να δρουν ως μέλη του ανώτατου Διοικητικού συμβουλίου, όπου και κρίνονταν συνολικά η τύχη της Δυτικής Θράκης. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι οφείλει να υπάρξει μια ενιαία ημερομηνία κατά την οποία η απελευθέρωση θα γιορτάζεται παντού. Και αυτή υπάρχει. Δεν είναι άλλη από την ημέρα της εκλογής του προέδρου, που έλεγα. Η 22α Μαρτίου του 1920. 'Αλλο τώρα εάν πέφτει κοντά στην 25η Μαρτίου και το ορθό είναι να ενσωματωθεί με αυτήν.

Προτού πάω σε έναν άλλο Αλέξανδρο, ο οποίος το μόνο κοινό που είχε με τον προηγούμενο, ήταν το ότι έφυγε και αυτός νεότατος, σε ηλικία τριάντα τριών ετών, ας επιτραπεί να μείνω για λίγο πιο πίσω. Πολύ πίσω. Στην προϊστορία. Να πω ότι αν η Θράκη ήταν κάποτε η αχανής χώρα για την οποία, όπως λένε οι ιστορικές πηγές της αρχαιότητας, εκτείνονταν σε ολόκληρο το μήκος και το πλάτος της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, τότε το αρχικό Μακεδονικό Βασίλειο δεν ήταν παρά ένα μικρό αν όχι ελάχιστο Θρακικό τμήμα. Οι δε Μακεδόνες, ένας Θρακογενής λαός. Το ότι η Μακεδονία περιέχεται στη Θράκη ακόμη και μέχρι τα πρώτα μετά Χριστό χρόνια γράφεται από πολλούς. Γεωγράφους αλλά και άλλους. Από τον Εκαταίο και το Σκύλακα, μέχρι τον Πλίνιο και το Στράβωνα, ο οποίος στο βιβλίο του Ζ -υπήρχε τέτοιο από τότε ακόμη- χαρακτηριστικά αναφέρει: «Εν Θράκη ή νυν Μακεδονία καλείται».

Να πω επίσης ότι ο Φίλιππος επέλεξε ως πρωτεύουσα την Πέλλα, με βάση τα αρχαιοελληνικά πρότυπα. Να απέχει ίσες αποστάσεις από δυο ιερά. Έτσι και έγινε. Το ένα ιερό ήταν των Δελφών και το άλλο της Σαμοθράκης. Με την οποία άλλωστε είναι συνδεδεμένη η εκεί μετάβαση και παρουσία του, όσο βέβαια η σχέση του με τα γνωστά Καβίρεια μυστήρια, ακόμη και ως προς την απόκτηση του γιου του, Αλέξανδρου. Θα μπορούσε ίσως κανείς να μιλήσει και για μια από τις πρώτες «εξωσωματικές» της ιστορίας.

Μπορεί το Θρακικό όνομα μιας από τις ιστορικές πόλεις της περιοχής να ήταν η λέξη «Κεδρισσός», που παρέπεμπε στα κέδρινα δάση που υπήρχαν γύρω της, όμως είναι η μετονομασία της σε Φιλιππούπολη, εκείνη που είναι συνδεδεμένη με την ανάδειξή της, σε ιστορική πρωτεύουσα της Θράκης. Ας μην επεκταθώ όμως άλλο στο ζήτημα αυτό των ονομάτων. Κατά τη γνώμη μου, όσο ακραία μπορεί να είναι η θεοποίηση της ονοματολογίας άλλο τόσο ακραία είναι και η απεμπόληση των ιστορικών ονομασιών προέλευσης ενός λαού. Δεν χάθηκε η μεσότητα για την οποία μίλησε ο Αριστοτέλης.

Ας το θέσω αλλιώς. Όταν μια Ευρωπαϊκή χώρα προσφεύγει για την προστασία της ονομασίας προέλευσης κάποιου προϊόντος της στα κοινοτικά δικαστήρια, και παράλληλα συμπεριφέρεται σαν να είναι διαθέσιμη να χαρίσει είτε το μέρος είτε το όλον από μια ιστορική ονομασία προέλευσης ενός πολιτισμικού προϊόντος της, όπως π.χ. τη «Μακεδονία», τότε τι άλλο κάνει αν δεν «διυλίζει τον κώνωπα και καταπίνει την κάμηλο»; Αν δε το πρώτο προϊόν που έλεγα είναι η φέτα, που φυσικά και δεν είναι κώνωπας, τότε φαντάζεται κανείς τις διαστάσεις της καμήλας. Πρέπει να είναι από δεινόσαυρο και πάνω. Αυτόν λοιπόν είναι σαν να καταπίνει η χώρα. 'Αντε το μισό. Με την ευκαιρία, ας πω ότι ναι μεν η Ελλάδα δικαιώθηκε στη φέτα, όμως στη Γαλλική αγορά συνεχίζει να αλωνίζει η ομόηχη feda.

Αν τέλος ο Θουκυδίδης λέει «άνδρες γαρ πόλις» και οφείλει κανείς να προθέσει την ιστορία και τη συλλογική μνήμη, που συνδέουν τους ανθρώπους, τότε τα νέα ξύλινα τείχη δεν είναι κάτι άλλο από την προστασία των ονομασιών προέλευσης που έλεγα. Αν δε αυτό είναι κατανοητό τι ακριβώς σημαίνει για την πρωτεύουσα και τα χθεσινά και σημερινά πολύχρωμα παιδιά της κάποτε σοφής κόρης του Δία, τότε για την πρωτεύουσα του Έβρου με την προϊστορική ονομασία προέλευσης, είναι πολύ λογικό όσο και ευφυές να γίνει μετονομασία της Αλεξανδρούπολης, σε Αλεξανδρούπολη. Αντί για το παράγωγο όνομα Αλέξανδρος να της δοθεί το αυθεντικό. Κάτι που έχει μια πολύμορφη σχέση με τη διαγραφόμενη εξέλιξη.

2. Τοπολογία

Δεν είναι λίγες οι ανά την επικράτεια, πόλεις, που θα διεκδικήσουν να αναδειχθούν σε μητροπολιτικούς Δήμους, ιδιαίτερα μετά από την αναγκαστική πλέον σε κάποια στιγμή κατάργηση των Νομαρχιών, και την επίσης αναγκαστική θεσμοθέτηση της αιρετής περιφέρειας. Πέραν όμως από τα όποια αξιολογικά κριτήρια, στη συγκεκριμένη περίπτωση υπάρχει ένα διαφορετικού περιεχομένου προβάδισμα. Το οποίο δεν είναι ούτε πληθυσμιακό ούτε αναπτυξιακό ούτε και έχει σχέση με την ύπαρξη κάποιων περιφερειακών Δήμων. Περιπτώσεις τέτοιες υπάρχουν πολλές. Και καλώς υπάρχουν. Αυτό για το οποίο μιλώ είναι πολιτικό προβάδισμα. Ένα συγκριτικό πλεονέκτημα για την Αλεξανδρούπολη.

Μιλώ για τη γεωοικονομία, όπου άλλωστε οφείλει την ίδρυσή της η πόλη αλλά και για τη νέα ταυτότητα που μπορεί να της προσφέρει η μετονομασία. Ας μην επεκταθώ στα του Π.Δ. περί μετονομασιών οριζόμενα κλπ. Ούτε στα συμβούλια τοπωνυμιών. Ας παραμείνω επί της ουσίας. Αν η πόλη είναι το πιο σημαντικό προϊόν του ανθρώπου κατά τη διαδρομή του, τότε το όνομα δεν είναι κάποια αμελητέα ποσότητα. Η ονομασία προέλευσης, που έλεγα. Πόσο μάλλον όταν συνδέεται με μύθο, ο οποίος επιπλέον είναι από τους μεγαλύτερους της ιστορίας. Όχι μόνο της Ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας. Και επίσης είναι δώρο της ιστορίας οπότε δεν χρειάζονται και δαπάνες για να αποκτηθεί. Το Σκοπιανό είναι απλά ένας επιπλέον λόγος, που κατά τη γνώμη μου είναι δευτερεύων, προκειμένου να γίνει αυτή η κίνηση. Η οποία καταρχήν χρειάζεται ομόφωνη πολιτική και ψυχική απόφαση του Δημοτικού συμβουλίου της Αλεξανδρούπολης. Κάτι που θα προδικάσει τη συνέχεια. Τόσο ως προς την αποδοχή της, όσο και ως προς άλλους χειρισμούς της ίδιας της Ελληνικής Πολιτείας. Επίσης και πρωτοβουλίες.

Ένα τελευταίο το οποίο θα μετρήσει για τη μητροπολιτικότητα, είναι ο κόμβος Logistics, η διεθνής πλατφόρμα υποδομών για τη μελέτη και εφαρμογή στην πράξη αυτής της νέας κλίμακας σύνδεσης Ανατολής και Νότου, με Βορά και Δύση. Της Ευρασίας και της Μέσης Ανατολής με την Ευρώπη και αντιστρόφως. Και δεν μιλώ βέβαια για ένα μόνο σημείο του Νομού, την πρωτεύουσά του, αλλά για το νέο πραγματικό ανταγωνιστικό μέτωπο κατά μήκος όλου του Έβρου, μετά των τελωνείων. Από την Αλεξανδρούπολη μέχρι το Ορμένιο. Γιατί αν ακόμη λίγο αργήσει η Ελλάδα, τότε θα το κάνει η Τουρκία.

Θέλω να κλείσω το θέμα ως προς τη μητροπολιτικότητα, με το κλειδί που θα ανοίξει το δρόμο της. Κατά τη γνώμη μου, δεν είναι άλλο από μια νέα ανάγνωση της ιστορίας, δυο τρία σημεία της οποίας ήδη εξέθεσα. Αυτή θα αναμετρηθεί με τη σημερινή πλαστική πόλη. Αυτή και οι ιδέες. Ιδέα άλλωστε σημαίνει την όψη, τη μορφή. Εξ ου και ευμορφία, η ομορφιά, αλλά και αμορφία, η ασχήμια. Η σημερινή ασχήμια της πόλης έχει την αφετηρία της στην απουσία των ιδεών. Και επόμενα, των εμπνεύσεων.

Μια ιδέα είναι οι καινούργιοι όροι και κυρίως οι τρόποι δόμησης. Η ώρα μιας νέας γενιάς νεοκλασικών. 'Αλλωστε και η λέξη ωραίο από την ώρα παράγεται. Ούτε για κιτς ομιλώ ούτε και για μιμήσεις των μιμητών. Μιλώ για το διάχυτο άρωμα της Θρακικής αρχιτεκτονικής. Η Φιλιππούπολη κάτι κατάφερε. Διατήρησε Ελληνικές νεοκλασικές γειτονιές. Η Αλεξανδρούπολη καλείται να τις δημιουργήσει τώρα αφού τα παλιά κτίρια κατεδαφίστηκαν. Το καπνομάγαζο μπορεί να αποτελέσει το συνδετικό κρίκο.
Η μετάβαση σε αυτό το κλίμα και αυτή τη φαντασίωση δεν μπορεί να γίνει αν δεν βάλει το χέρι της η ιστορία που έλεγα. Από τις μνήμες του Ρωσικού ρυμοτομικού και των προσφύγων της Αίνου αλλά και των άλλων ιστορικών πατρίδων ως τα Καραμανλίδικα και τις δεκαετίες που ακολούθησαν. Το ζητούμενο είναι μια καινούργια και ανώτερη δημιουργική σύνθεση. Γιατί υπάρχει και άλλη μια όψη. Το αναπτυξιακό μοντέλο, αν είναι κάτι, είναι νεοφιλελεύθερο, και πάντως εξόχως αντιδημοκρατικό. Πριν από όλα, ως προς τις άλλες πόλεις και τα χωριά του Νομού.

3. Δημοκρατία

Αν μια από τις πηγές της ανάπτυξης της πόλης ήταν ως τώρα η κλοπή της πληθυσμιακής και παραγωγικής ικμάδας της ενδοχώρας, ένα άλλο ήταν το δόγμα «ο θάνατός τους, η ζωή μου». Είναι καιρός αυτά όλα να πάρουν ένα τέλος και να δώσουν τη θέση τους σε μια ισότιμη και Δημοκρατική σχέση. Ποια δεξιά και κεντροδεξιά και ποια αριστερά και κεντροαριστερά. Λυπάμαι αλλά και ο homo sapiens ονομάστηκε έτσι επειδή ήταν έμφρων. Αναζητείται λοιπόν επί του προκειμένου η φρόνηση των σημερινών πολιτικών ταγών, οι οποίοι κυριαρχούν όχι μόνο εδώ αλλά και στο ευρύτερο πολιτικό σύστημα της χώρας. Αν απουσιάζει, τότε η ανθρωπολογία, όχι εγώ, τους κατατάσσει στους Neandertals, τους άλογους δηλαδή ανθρώπους. Αν ζούσε ο Μακρυγιάννης θα το έλεγε αλλιώς: «Ανάθεμα στη Δημοκρατία που θα κάνουμε με δαύτους». Το ίδιο θα έλεγε για την αυτοδιοίκηση, τη θεμελιακή της αυτή συνιστώσα. Όπως και τις άλλες.

Απέναντι σε όλα αυτά οι θεσμοί της αυτοδιοίκησης όσο και της διοίκησης, προτού προβούν στην οποιαδήποτε ενέργεια, οφείλουν με το χέρι στην καρδιά να απαντήσουν στο απλό, λογικό όσο και πολιτικό ερώτημα: Τι άλλο είναι αναγέννηση; Και μια και μιλώ για αυτή την πυρίκαυστη λέξη -αν δεν έχει ήδη καεί- ας με επιτραπεί να υποβάλλω ένα ακόμη πολιτικό ερώτημα -χωρίς κανενός είδους απορριπτισμό- προς δυο πολιτικούς επίσης θεσμούς. Προς τους επικεφαλής. Τον πρωθυπουργό και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης:

«Πέστε ότι κυβερνήσατε τη χώρα κάποια χρόνια ο ένας, και κάποια ο άλλος. Τι θα έχετε στο τέλος να πείτε ότι κάνατε; Δεν πιστεύω ότι σας εμπνέει η συγγραφή, όπως κάποιους άλλους εντός ή εκτός ομολόγους σας, ενός βιβλίου που στην καλύτερη των περιπτώσεων θα είναι προπαγάνδα. Νομίζω ότι εκεί που θα κριθείτε είναι το κατά πόσο θα συνδέσετε το όνομά σας με την Τέταρτη Δημοκρατία. Αφού η Τρίτη, η γνωστή μεταπολιτευτική, έχει ήδη φάει τα ψωμιά της, από πολλών ετών. Αυτό το μεγάλο ζήτημα ήθελα να σας θέσω. Την ανύπαρκτη σχέση της Δημοκρατίας με τους πολίτες, γιατί οι νέοι νόμοι, οι θεσμοί, ακόμη και οι συνταγματικοί θεσμοί, δεν την εξασφαλίζουν. Χρειάζεται και άλλο κάτι τι. Γιατί αυτό είναι η ουσία αν όχι η πεμπτουσία. Η στάση σας είναι αυτή που θα κρίνει το κατά πόσο η χώρα θα κάνει το βήμα. Αν τελικά κλείσει το κεφάλαιο της μεταπολίτευσης ή αν έχουμε πάλι ανακυκλώσεις προηγούμενων δεκαετιών. Η δική μου γνώμη είναι ότι η Ελλάδα όχι μόνο μπορεί να προχωρήσει σε αυτά τα πεδία αλλά μπορεί και να αποτελέσει πρότυπο και για πολλές άλλες χώρες. Παρά τις όποιες ανεπάρκειες, Και φυσικά και τις δικές σας. Όμως το πιο σοβαρό πρόβλημα της χώρας του νέου αιώνα δεν είστε εσείς».

Νομίζω είναι η απουσία μιας αυτόχθονης διανοητικής παραγωγής και ανάλογης εθνικής πολιτικής παιδείας. Οι δυο «σχολές» των εθνικοφρόνων και των φωτοαντιγράφων, οι οποίες μονοπωλούν την πνευματική κίνηση και επόμενα την πολιτική. Το επιφανειακό, το παράκτιο, είναι το κοινό τους. Για αυτό άλλωστε υπάρχει η αγαστή συνεργασία με τα όποια αφρόψαρα. Όπως συμβαίνει με τα Μέσα, που βέβαια και αυτά είναι επιχειρήσεις, που βρίσκουν και κάνουν. Όλες, μηδέ εξαιρουμένων των, εκ του ιδίου φυράματος, νεόκοπων.

Το να τα βάλει κανείς με τον Ποσειδώνα είναι κατανοητό, αλλά να μαστιγώνει τα κύματα, αυτό ξαναέγινε στην ιστορία με τον Ξέρξη. Όμως δεν απέδωσε. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν πελαγίσιες σχολές και καταδύσεις. Έτσι αναπαράγεται η δικτατορία του όποιου χρώματος πολιτικού κόσμου σε βάρος των πολιτών, όπου ο κάθε εκπρόσωπος είναι δέκα μαζί πράγματα στη συσκευασία του ενός. Βουλευτής, γραφείο εύρεσης εργασίας, τακτική προπαγάνδα στο γυαλί, συνδικαλιστής, κράτος το οποίο κουτοπόνηρα ονομάζουν Πολιτεία, και άλλα. Με άλλα λόγια, πολυτεχνίτης.

Μόνο που ως προς αυτό, κάτι συμπληρώνει η γνωστή λαϊκή ρήση: Και ερημοσπίτης. Δηλαδή, ερημοποιός του Ελληνικού Οίκου. Ποιος Αριστοτέλης και ποιος Περικλής λοιπόν. Για πολλούς λόγους το παλιό εκείνο τραγούδι που έγραψε το 1966, ο Γ. Μητσάκης, και τραγούδησε επί επταετίας, ο Γιάννης Καλαντζής, το «Αν ζούσαν οι αρχαίοι» με το «που ΄σαι καημένε Περικλή», γίνεται πάλι επίκαιρο. Αν για φέτος η επικαιρότητα έχει σχέση με τα 2500 χρόνια από τη γέννηση του θεμελιωτή της κλασσικής Δημοκρατίας, υπάρχουν και άλλες πολλές. Από την απουσία της Δημοκρατίας, όπως τότε, μέχρι τα λόγια του τραγουδιού, ως προς τα χθεσινά όσο και τα σημερινά χρόνια. Απλά μεν, σοφά δε. 'Αλλωστε όλες οι μεγάλες σοφίες πάντα εκφράστηκαν με τα πιο απλά λόγια. Ούτε ο στιχουργός μπορούσε ποτέ να φανταστεί, ότι η πνευματική αυτή και η πολιτική Ελλάδα, θα δικαίωναν τόσο τους στίχους του, όσο την παρελθούσα και την τρέχουσα δεκαετία. Αυτές που τελικά πήραν στο λαιμό τους και την κοινωνική Ελλάδα με σήμα κατατεθέν της, τη γενιά των διπρόσωπων. Τόσο εξωτερικά, όσο και εσωτερικά. Η οποία επιστρέφει στα παλιά λημέρια των γηπέδων και των σκυλάδικων, έχοντας όμως αυτή τη φορά ως παρέα της, την επόμενη γενιά. Η κρατικοδίαιτη εν πολλοίς, Ελλαδική Αθηναϊκή ιντελιγκέντσια, μπορεί να καμαρώνει πλέον για τα κατορθώματά της.

Οι εθνικόφρονες του πνεύματος αναμασούν μηχανικά τα ονόματα των κλασσικών, το δε έτερο μισό, οι κόπιες, όταν δεν πλασάρουν αποφάγια ή μεταλλαγμένα διανοητικά προϊόντα, τους σνομπάρουν, αντιγράφοντας από εδώ και από εκεί, και κυρίως από έξω. Τη μόνη δουλειά που έμαθαν καλά. Πολλές μάλιστα φορές οι εισαγωγές τους αφορούν αντιδάνεια. Και μερικοί ακαδημαϊκοί και φιλόσοφοι που επιχειρούν να διανοίξουν δρόμους απορρίπτοντας τις προηγούμενες σχολές, όταν δεν μοιρολογούν, σημειώνουν ότι κάτι καλό για την Ελλάδα μπορεί να προκύψει μόνο μετά από νέα εθνική καταστροφή.

Θυμίζουν τον κατά τα άλλα μεγάλο εκείνο Ιάπωνα συγγραφέα και διανοούμενο, Yukio Mishima, που έλεγε ότι η τύχη της χώρας του θα ήταν καλύτερη, αν είχαν ριχτεί δυο τρεις επιπλέον ατομικές βόμβες. Το προφανές κοινό των δυο περιπτώσεων είναι ότι ο μεν Ιάπωνας αθωώνει το θύτη για τις προηγούμενες δυο βόμβες, ενώ οι ημεδαποί που έλεγα ανοίγουν, τόσο μακρινές όσο κοντινές, ορέξεις, όταν εξ αντικειμένου δεν στηρίζουν το υφιστάμενο σύστημα μετά των οικονομικών, τηλεοπτικών και διανοητικών προεκτάσεων, που κατά τα άλλα, απορρίπτουν με τα φλογερά τους γραπτά.

Επιμύθιο

Ίσως κάποιοι νέοι πνευματικοί άνθρωποι, αντί για τη σφαίρα των προεκτάσεων κινηθούν κάποια στιγμή στη σφαίρα των προτάσεων, και μέσα από παράλληλους δρόμους, βρεθούν στη γη της Τέταρτης Δημοκρατίας. Στη Δημοκρατία των πολιτών, με τις όμορφες πόλεις, μια από τις οποίες μπορεί να είναι και η δική μας. Η μητροπολιτική Αλεξανδρούπολη.

__________

Εικόνες
1. Αλεξανδρούπολη. Το παλιό λιμάνι με τα τελωνείο. Πηγή photo Μιχάλης Μπολιάκης, Αλεξανδρούπολη,

2. Αλεξανδρούπολη. Καπνομάγαζο. Πηγή: Αρχείο συγγραφέα,

{*} Διετέλεσε Βουλευτής Έβρου {1993-2000}

xkipuros@otenet.gr